سرزمین کهن ایران زمین در دو هزاره از تاریخ خود سه مرحله را پیموده است: دوران پیشاتاریخ و جابه‌جایی عهد کهن با دوران آریایی، دوران ورود این اقوام و تشکیل اولین حکومت آریایی، و در نهایت، آغاز سومین نظم نوین جهانی با فتح ایران و سقوط هخامنشی. این کتاب پژوهشی است از فراز و نشیب‌ها و فروزش‌ها و خاموشی‌هایی که در زندگی ایران و ایرانی طی این دو هزار سال روی داده است. نگارنده می‌کوشد هرچند فشرده، اما دقیق و عمیق این هر سه دوره را بکاود، از وضعیت فلات ایران تا تشکیل حکومت مادها و فرهنگ و تمدن و دین و تعالیم زرتشت، از تشکیل حکومت هخامنشی و دوران شکوه و فتوحات و منازعات و هزیمت‌های پی در پی، از نظام اداری و اقتصادی آن دوران تا تشکیلات فرهنگی و زبان و رسوم و هنرهایش و حاصل آن همه کندو کاو، تاریخ ایران باستان است که در اختیار محققان و جامعۀ دانشگاهی قرار می‌گیرد.