فلسفه در تاریخ و فرهنگ اسلامی بسی ریشه‌دار و ستبر است، ولی در نظر به آثاری که تاکنون برای شناساندن سیر تاریخی این سنت غنی، نگاشته شده، نشان می‌دهد که هنوز راه درازی در پیش است. برخی از این آثار تحت تأتیر یک‌سونگریها و نگرشهای خاص مستشرقان تدوین یافته‌اند؛ برخی چیزی بیش از تاریخ فلاسفه نیستند؛ بعضی گزارش محض و فاقد جنبه تحلیلی و انتقادی‌اند؛ و برخی نیز بسیار مجمل و موجزند. آگاهی عمیق از سنت فلسفی در جهان اسلام بدون در دست داشتن اثری که سیر تاریخی این سنت را به گونه‌ای تحلیلی و جامع ارائه کرده باشد، بسیار مشکل می‌نماید. در این کتاب تصویری اجمالی، گویا، فراگیر، تحلیلی ـ انتقادی و به دور از تعصب و یک‌سونگری از سیر فلسفه اسلامی عرضه شده است. همچنین فیلسوفان برجسته، تحولات و مکاتب مهم فلسفی و نیز علوم مرتبط با فلسفه، یعنی منطق، کلام و عرفان، کانون توجه قرار گرفته‌اند.