نشست علمی «محیط‌زیست و پهلوی» در «سمت»
به گزارش روابط‌عمومی «سمت»، نشست علمی «محیط‌زیست و پهلوی» با سخنرانی دکتر مهدی رفعتی‌پناه، عضو هیئت‌علمی پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی در «سمت» برگزار شد.
رفعتی‌پناه در ابتدا به تبیین رابطه انسان و محیط در دو صورت‌بندی پیشامدرنی و مدرن پرداخت و بیان کرد در دوره انقلاب صنعتی چرخش مفهومی نسبت به محیط طبیعی بروز پیدا کند و همین مسئله سبب شد تا بشر نسبت به طبیعت چرخش رفتاری از خود نشان بدهد. وی در ادامه سخنرانی خود بیان کرد در صورت‌بندی پسامدرن مسائل محیط زیستی اغلب از طریق جنبش‌های اجتماعی وارد جوامع غربی شد.
این عضو هیئت‌علمی پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی در تبیین قانونگذاری محیط زیستی در ایران دوره پهلوی بیان کرد: قانونگذاری‌های محیط زیستی ایران به دلیل نگاه دستوری و غلبه نهادگرایی، ناظر بر تأسیس نهادهای مختلف و غلبه راهکارهای انتظامی و انضباطی بوده است و دولت با تصویب قوانین مختلف امکان تأسیس نهادهای گوناگون را فراهم کرده و جهت ضمانت اجرای سیاستهایش سعی به گنجاندن صورت کیفری در متن قوانین نموده‌است.
رفعتی‌پناه در ادامه از تبدیل فضاهای عملیاتی به فضاهایی فیزیکی و نه اجتماعی (مناطق حفاظت شده) سخن گفت و در پایان به ملی شدن جنگلها و مراتع اشاره کرد. وی در جمع‌بندی سخنرانی خود گفت: در «برداشت فلسفی شاه» مراد از ملّی کردن جنگلها و مراتع بازگذاشتن دست دولت در استفاده از این منابع بود. به نظر می‌رسد در کُنه سخنان شاه، امر بهره برداری از جنگلها به نحوی که نفعش به تمام مملکت برسد تنها از طریق دخالت مستقیم دولت امکان‌پذیر بوده است و نه بر اساس تصمیم ملّت. زمینهای خصوصی (به استثنای اندکی)، اراضی حریم، اراضی وقفی و اراضی خالصه که پیش از ملی شدن جنگلها (1341) وجود داشتند، به یکباره با این قانون حذف شدند و نکته پایانی این که محیط زیست در دوره پهلوی به مثابه ابزار قدرت برای کنترل جامعه بود.
در پایان این نشست حاضران به گفت‌وگو پیرامون موضوع سخنرانی نشستند.
نظر شما :