نشست علمی «افقهای پیش‌روی انقلاب» در «سمت»
به گزارش روابط‌عمومی «سمت»، نشست علمی «افقهای پیش‌روی انقلاب» در سه محور و با سخنرانی دکتر حسین محمدی‌سیرت، عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع)، دکتر روح‌الامین سعیدی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) و دکتر سید مهدی موسوی‌نیا، عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام حسین(ع) در «سمت» برگزار شد.
سخنران اول این برنامه دکتر حسین محمدی‌سیرت مدیر گروه انقلاب اسلامی «سمت» سخنرانی خود را با عنوان «انقلاب‌خواهی در دهه پنجم انقلاب اسلامی» ارائه کرد. او در این سخنرانی بر آن بود تا مقایسه‌ای تطبیقی میان تحولات پاییز ۱۴۰۱ و انقلاب اسلامی داشته باشد. این عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) جامعه ایران را «انقلاب‌آشنا» معرفی کرد و بیان کرد در هر انقلاب باید سه ویژگی اساسی وجود داشته‌باشد: نخست وجود ایده و آرمان؛ دوم وجود سرمایه‌های چندگانه اجتماعی، مردمی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و در نهایت دارا بودن رهبری.
مدیر گروه انقلاب اسلامی «سمت» در ادامه به توضیح هر یک از ویژگی‌ها پرداخت و بیان کرد در انقلاب اسلامی ایران ایده حکومت اسلامی از سال ۱۳۲۰ شکل گرفت و امام خمینی(ره) در کتاب ولایت فقیه خود درصدد طرح ایدئولوژی برای انقلاب بود؛ این در حالی است که در رویدادهای پاییز گذشته بیش‌از آنکه شاهد انقلاب باشیم یک اعتراض را مشاهده کردیم. محمدی‌سیرت در توضیح ویژگی دوم بیان کرد انقلاب اسلامی ایران از اکثر قریب به اتفاق سرمایه‌های یک انقلاب برخوردار بود؛ این در حالی است که در اعتراضات گذشته اولا" تمام سرمایه‌ها در اختیار حرکت اعتراضات نبود؛ دوما" اینکه بسیاری از آنها هم در اختیار داشتند عاریتی بود. البته که سرمایه فرهنگی در اختیارشان، بدلیل نقص فعالیت‌های فرهنگی بعد از انقلاب بود. سرمایه اجتماعی چندانی در اختیار معترضان نبود و همچنان که مشاهده می‌شد بیشتر تجمعات در پایان ساعت روز بود آن هم نه برای فتح خیابان که صرفا" برای فتح رسانه بود.
این استاد دانشگاه در تبیین ویژگی سوم تأکید کرد تمام انقلاب‌ها یکی از دو نوع رهبری شورایی و یا رهبری واحد را به خود دیده است همچنان که نقش امام خمینی(ره) به عنوان رهبر در انقلاب اسلامی چشمگیر است، اما در اعتراضات اخیر هیچ رهبری واحد و منسجم مشاهده نمی‌شود.
دکتر محمدی‌سیرت از دیگر عوامل بروز انقلاب اسلامی، به طولی بودن رابطه قدرت در دوره پهلوی اشاره کرد و با بیان چند نمونه از بی‌اختیاری قوای نظامی برای انجام پیش‌پا افتاده‌ترین اقدامات، این ادعا را توضیح داد. وی در پایان صحبت‌های خود بر این مسئله تاکید کرد که انقلاب معمولا" در کشورهایی رخ می‌دهد که برونگرا هستند در حالی که سیاست ایران بعد از انقلاب اسلامی کاملا" برعکس و درونگرا شده‌است. در رویکرد درونگرا توجه حکمرانان به جای توجه به نخبگان و نیروهایی خارجی، به نخبگان و توانایی‌های داخلی است. وی به عنوان جمله آخر سخنرانی خود تأکید کرد با عنایت به تمام نکات پیش گفته، نمی‌توان به اتفاقات اخیر بی‌تفاوت بود زیرا این اعتراضات می‌تواند به دالّ میان‌تهی منجر شود و اگر افکار عمومی قانع نشود می‌توان پیش‌بینی کرد که جامعه به سمت بی‌خیالی نسبت به انقلاب سوق پیدا می‌کند.
سخنران بعدی این نشست دکتر روح‌الامین سعیدی عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) و عضو گروه انقلاب اسلامی «سمت» بود. او نیز سخنرانی خود را با عنوان «انقلاب‌اسلامی و سیاست هویت در روابط بین‌الملل: رویکردی پسااستعمارگرا» ارائه کرد. وی نظریه پسااستعمارگرا را تنها نظریه‌ای دانست که از جانب جریان غیرغرب مطرح شده است و رفته‌رفته، مورد پذیرش غربی‌ها قرار گرفته است.
وی ادامه داد از ابتدای دوره مدرن، انسان غربی به دلیل توانایی‌ای که در عرصه سخت‌افزاری پیدا کرده بود، به خود اجازه داد تا جهان‌نگرش خودش را در قالب گزاره‌های استعلایی به سایر جوامع جهان حقنه کند و انسان‌غربی به «منِ اندیشنده» تبدیل شد که به نظریه‌پردازی و تولید گزاره و متن اقدام کرد. این یک رویکرد قوم‌محورانه در عرصه دانش منجر شد تا با یک «امپریالیسم معرفت‌شناختی» مواجه بشویم. در نتیجه دغدغه او، دغدغه جهان می‌شود. در این همگن‌سازی، رنگ قالب رنگ انسانی غربی می‌شود. حتی سکولاریزم بدلیل تجربه‌زیسته انسان‌غربی رخ می‌دهد ولی این رویکرد به جهان تکلیف می‌شود و تأکید می‌شود اگر تو می‌خواهی پیشرفت کنی باید از این مرحله گذر شود. انسان غربی برای قوام بخشیدن به هویت خودش، یک موجود انتزاعی را به عنوان یک غیرغرب برساخته‌است و همه ناخوب‌ها و ناشایست‌ها را به او نسبت داده است و او را به عنوان «دیگر خودش» معرفی کرده است تا هویت خودش را بتواند قوام ببخشد.
وی افزود در این رویکرد برای اثبات خود درصدد بر می‌آیند تا در ابتدا بگویند من چه کسی نیستم. ادروارد سعید در کتاب شرق‌شناسی درصدد برمی‌آید تا بگوید این تصویری که از من شرقی که شما به تصویر کشیده‌اید اصلا" من نیستم. پسااستعمارگران تحت تأثیر دریدا و فوکو هستند و درصدد هستند تا از زیر پاک‌کن انسان غربی رهایی پیدا کنند و درصدد نمایش ساختگی بودن دوگان‌ها هستند و هیچکدام اصالت ندارند. انقلاب اسلامی در زمینه سیاست و هویت یکی از برجسته‌ترین کنش‌ها و خیزش‌های اخیر بوده است و امام همواره دغدغه داشته است که این هویت در حال از بین رفتن است. امام در ابتدا ورودی سلبی داشتند و بعد از پیروزی انقلاب امام رویکرد ایجابی را انتخاب می‌کنند و از دوگان مستعضف و مستکبرین رونمایی می‌کند و این درهم‌شکننده دوگان‌های رایج غربی است. حتی همین رویکرد است که مدافع حرم شکل می‌گیرد و مرزها رنگ می‌بازد و افراد پیرامون ایمان جمع می‌شوند.
سخنران پایانی این نشست دکتر سید مهدی موسوی‌نیا عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام حسین(ع) سخنان خود را با عنوان «بایسته‌های عقلانیت سیاسی در گام دوم انقلاب‌اسلامی» ارائه کرد.
موسوی‌نیا عنوان کرد مکتبی که مدعی است آنچه در رفتار رهبران انقلاب مشاهده می‌شود، توجه خاص و ویژه به سه گزاره ارزشی بودن، معنوی بودن و تحول‌گرایانه بودن است باید دقت کند که با چرخش گفتمانی نمی‌توان دل جامعه را به دست آورد، بلکه این چرخش‌ها سبب ایجاد تناقض در رفتار می‌شود و همین تناقض عامل سست‌شدن جایگاه است.
این عضو گروه انقلاب اسلامی ادامه داد: در بیانیه گام دوم بیشتر از آن که شاهد تجویز باشیم، می‌بینیم رهبر معظم انقلاب یکسری اقتضائات را بیان می‌کنند و با بررسی و مطالعه آن به ۱۰ ویژگی شاخص می‌توان رسید: ۱- حراست از هویت اسلامی انقلابی؛ ۲- تجربه‌گرایی و عبرت گرفتن از گذشته؛ ۳- بهره‌برداری از ظرفیت درونی کشور؛ ۴- تزریق امید به جامعه؛ ۵- حساسیت نسبت به دشمن؛ ۶- توزیع عادلانه امکانات؛ ۷- تعامل معقول با دنیا؛ ۸- حفظ دستاوردهای گذشته؛ ۹- توجه به نیروی انسانی کارآمد ایمانی؛ ۱۰- نوآوری و تطبیق با مصلحت‌های روز و اقتضائات جامعه.
موسوی‌نیا در بخش پایانی سخنان خود بیان کرد: انتخاب در بزنگاه‌ها امری مهم است. به‌نظر می‌رسد قدرتِ انتخاب‌گری ما باید افزایش پیدا کند زیرا در سال‌های اخیر و با گسترش فضای مجازی این انتخاب‌گردی دست‌خوش تغییر قرار گرفته است.
نظر شما :