نشست علمی «زبان و فرهنگ جنسیت» برگزار شد

به گزارش روابط‌عمومی «سمت»، روز دوشنبه بیست‌وسوم خردادماه نشست علمی «زبان و فرهنگ جنسیت: نگاهی بومی به چالش‌های مدرن» با حضور سرپرست «سازمان مطالعه و تدوین» و اعضای هیأت علمی پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی برگزار شد.

در این نشست دکتر زهرا ابوالحسنی چیمه، عضو هیأت‌علمی گروه زبان‌شناسی، موضوع فرهنگ جنسیت را بحث بسیار مفصل معرفی کرد. این عضو هیئت علمی حدود نشست خود را در  محورهای: زبان، جنسیت و فرهنگ، ماهیت تفاوت زبانی زنان و مردان، چرایی تفاوت زبانی زنان و مردان، تبیین این چرایی در نظریه های علمی موجود و در نهایت اشاره به تنها تبیین بومی و دینی موجود مشخص کرد. وی در ادامه به سوابق پژوهش‌های انجام شده در این موضوع پرداخت و زبان و فرهنگ را دوشادوش یکدیگر معرفی کرد، که در این تلقی با فرهنگ زبان‌ساخته می‌شود و از سوی دیگر زبان سبب ارتقای فرهنگ می‌شود. وی پس از توضیح «زبان، جنسیت و فرهنگ» و «نظرگاههای فمینیستی» به بیان رویکردهای مطالعات زبان و جنسیت و فرهنگ پرداخت. در ادامه نظریه‌های چهارگانه زبان و جنسیت را بیان شد.

دکتر ابوالحسنی در قسمتی از سخنان خود با بهره‌گیری از منابع متقدم و متاخر اسلامی به بیان دیدگاههای فلسفی-دینی ناظر به موضوع خود پرداخت. وی با اشاره به نمونه‌هایی، قوه «تفکر و اندیشه» و بازنمود آن در «اقتدار و دافعه» و «صمیمیت و جاذبه» را در زبان زنان و مردان نیازمند تعادل تبیین کرد. این عضو هیئت علمی در سخنرانی خود به نقش و کارکرد انسان متعادل پرداخت؛ همچنین نثر مردانه و نثر زنانه را ناظر به ساحتهای گوناگون معرفی کرد. وی در مطالعات زبان و جنسیت دو محور را ضروری دانست: یکی شناخت اصل انسانیت که حقیقت مشترک بین زن و مرد است و دیگری هویت صنفی زن و مرد که واقعیت مختص به آنهاست.

بر خلاف برخی نظریه‌های غربی که مهارت زنان در داشتن گونه‌های متنوع زبانی را ناشی از نقصان، ضعف یا عدم امنیت آنها می‌داند، می‌توان از آموزه‌های اسلامی این خوانش را داشت که این توانایی به صفات «جلال و جمال» در انسان مرتبط بوده و برای هر جنس در جای خود ارزشمند و با توجه به نقش انسان‌ها، ضروری است.

حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر داود مهدوی‌زادگان سرپرست «سازمان مطالعه و تدوین» نیز در پایان این جلسه ضمن تایید وجود رابطه میان فرهنگ و زبان که در جلسه به مصادیقی از آن اشاره شده بود یادآور شد: «این بحث که زبان و فرهنگ نقش زایندگی نسبت به هم دارند کاملا درست است البته باید این نقش را در چهارچوب وضعیت هر دوره سنجید؛ مثلا اگر فرهنگ در یک موقعیت تمدنی قرار داشته باشد در زایش زبان نقش دارد و زبان هم اگر در یک موقعیت تمدنی قرار داشته باشد در رشد فرهنگ اثر گذار است. این که فرهنگ یک جامعه در موقعیت پیشرو باشد یا در موقعیت پیرو قطعا در موضوع زبان تاثیر دارد.»

در ادامه تعدادی از حاضران در این نشست به بیان نقطه‌نظرات و دیدگاههای خود پرداختند.