برگزاری نشست «حماسه‌های غزه»
به گزارش روابط عمومی «سمت»، نشست «حماسه‌های غزه» به همت پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی برگزار شد. در این نشست دکتر حمیدرضا خادمی، عضو هیئت علمی پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی «سمت»، ضمن گرامیداشت مقام شهدای عملیات تروریستی کرمان و حاج قاسم سلیمانی، گفت: «بنا به فرموده رئیس محترم سازمان، دکتر مهدوی‌زادگان مقرر شد کتابی در موضوع «غزه و مسائل پیرامون آن» تألیف شود؛ لذا مغتنم است تا در خصوص کلیت این کتاب در چنین نشستی گفتگو شود.» وی در ادامه طرح پیشنهادی خود را مطرح کرد و سپس هر یک از حاضران پیشنهادات و نکات خود را بیان کردند. در نهایت مقرر شد در جلسۀ دیگری با حضور رئیس سازمان، طرح نهایی شود.
سخنران دوم این نشست دکتر مهدی خاقانی اصفهانی، عضو پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی بود. سخنرانی وی با عنوان «تاثیر افتراقی زیست در جنگ‌های حاد و جنگ‌های مزمن بر اختلالات رفتاری جرم‌زا (مقایسه جنگ اسرائیل- غزه با جنگ عراق- ایران» با بیان تمایزات نگرش جرم‌شناختی به جنگ در مقایسه با نگرش دیگر علوم جنایی به جنگ، آغاز شد. وی در ادامه با تبیین تعامل سه دانش جرم‌شناسی، روان‌شناسی جنایی و طب نظامی به تحلیل انواع آسیب‌های روانی وارد بر مردمانِ در جنگ و طیف تجربۀ زیستۀ آنها از بزه‌دیدگی در جنگ پرداخت.
این عضو هیئت علمی «سمت» در بخش دیگر سخنان خود به تأثیر بزه‌دیدگی از جنگ بر بزهکاریِ جنگ‌زدگان در ادوار بعدی زندگی پرداخت و این سیر را با تمایز مختصات جنگ رژیم بعث علیه ایران نسبت به ویژگی‌های جنگ کنونی اسرائیل علیه غزه تبیین کرد. دکتر خاقانی افزود: «ترس شدید، کابوس، یادآوری مکرر صحنه‌های خشن جنگ، بازسازی صحنه حادثه در ذهن، ازهم‌گسیختگی رفتار، بروز رفتارهای هیجانی، تحریک‌پذیری، بروز رفتار عصبی در واکنش به افراد و اشیاء اطراف، احساس حضور در مکان‌های یادآور حادثه و کرختی روانی، از علائم بزه‌دیدگیِ روانیِ ایرانیان و فلسطینیان از دو جنگ است که با توجه به تفاوت جنگ‌افزارهای به‌کاررفته و مختصات زندگیِ پساجنگ، احتمال ارتکاب جرایمی توسط جنگ‌زدگان در حین جنگ و پس از آن را افزایش می‌دهد. »
دکتر خاقانی در پایان سخنرانی خود به بیان راهکارهایی جهت کاهش احتمال تبدیل بزه‌دیدگیِ جنگ‌زدگان به بزهکاری‌شان پرداخت.
سخنران دیگر این نشست دکتر عبدالله عابدینی، سخنرانی خود را با عنوان «بررسی ادعای دفاع مشروع از سوی رژیم صهیونیستی اسرائیل علیه غزه» ارائه کرد. وی گفت: «در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حماس، عملیات نظامی برق‌آسایی را در سرزمین‌های اشغالی فلسطین انجام داد به نحوی که موجب غافلگیری رژیم صهیونیستی شد و بر همین اساس، در صدر اخبار روز جهان قرار گرفت. با توجه به میزان تلفات انسانی عملیات حماس با بیش از ۱۴۰۰ تن و اسارت ۲۴۰ تن اعم از افراد نظامی و غیرنظامی اسرائیلی قرار دارند، بلافاصله پس از این عملیات، نیروی نظامی اسرائیل مبادرت به محاصره کامل باریکه غزه نمود و تاکنون در حال انجام اقدامات نظامی خود در داخل غزه می‌باشد که منجر به از دست رفتن جان بیش از شانزده هزار نفر در غزه شده است و این در حالی است که مجمع عمومی و شورای امنیت سازمان ملل متحد خواستار آتش‌بس فوری شده‌اند. پرسشی که در این میان مطرح می‌شود آن است که آیا مدعای اسرائیل در توسل به دفاع مشروع علیه غزه از منظر حقوق بین‌الملل قابل پذیرش است یا خیر.»
این عضو هیئت علمی پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی در ادامه گفت: «از منظر حقوق بین‌الملل دفاع مشروع، عبارت است از حق ذاتی یک کشور جهت دفاع از خود بر مبنای رعایت شروط ضرورت و تناسب در پاسخ به حمله مسلحانه از سوی دولتی دیگر. بر همین مبنا، به چند دلیل، استناد به دفاع مشروع در حمله به غزه قابل پذیرش نیست: ۱- طبق تعریف مزبور و رویه دیوان بین‌المللی دادگستری و همین‌طور، رویه دولتی، برای به کار افتادن سازوکار دفاع مشروع باید حمله مسلحانه توسط یک کشور علیه کشور دیگر انجام شود. در حالی که حمله حماس به رژیم اسرائیل دارای چنین وصفی نیست؛ ۲- اگر دولتی کنترل عملی سرزمین دیگری را در اختیار داشته باشد، در برابر حملاتی که از آن سرزمین به وی انجام می‌شود، نمی‌تواند به دفاع مشروع استناد نماید؛ ۳- حتی اگر سرزمین غزه تحت کنترل اسرائیل نباشد، استناد به دفاع مشروع نیازمند رعایت ضرورت و تناسب است که در عمل از چنین شروطی برای حمله به غزه طی نشده است؛ ۴- انجام دفاع مشروع باید همراه با گزارش‌دهی اقدامات به شورای امنیت باشد، به گونه‌ای که فقدان چنین گزارشی‌دهی به عنوان اماره‌ای بر فقد وصف دفاع مشروع برای اقدام نظامی تلقی می‌گردد؛ ۵- در نهایت این که دفاع مشروع مجوزی برای ورود به سرزمینی دیگر برای اعمال دفاع مشروع قلمداد نمی‌گردد. بر همین اساس، اگر دفاع مشروع بدون رعایت شرایط ذکر شده انجام شود، در عمل، خود، نوعی نقض اصل منع توسل به زور مندرج در ماده ۲ (۴) منشور ملل متحد تلقی می‌شود.»
دیگر سخنران این نشست دکتر محسن مسعودیان، سخنرانی خود را با عنوان «جامعه‌شناسی وطن‌خواهی: مهاجرت یا مقاومت فلسطینیان» ارائه کرد. وی در ابتدا به تعریف «جامعه‌شناسی مهاجرت» پرداخت و در ادامه گفت: «نظریۀ کارکردگرایی ساختاری، بر این عقیده است که هر نوعی از مهاجرت می‌تواند اثرات متعددی بر کشورهای مهمان و میزبان بگذارد. اگر این نوع از مهاجرت‌ها همراه با اجبار باشد، مفهوم «همنوایی» به میان می‌آید.» وی در ادامه به بیان نتایج متوجه به این مفهوم پرداخت.
دکتر مسعودیان حرکت رژیم صهیونیستی را به نوعی پاکسازی قومی تعبیر کرد و گفت: «اسرائیلی‌ها از طریق ارعاب یا تشویق، شهروندان را به سمت کوچ از میهن سوق می‌دهند.» سپس با طرح این سؤال که آیا این سیاست‌ها، غزه‌نشینان را متقاعد به ترک وطن می‌کند؟ گفت: «مفهوم میهن، تنیده‌شده با مقولاتی همچون آرامش، آسایش و حس تعلق است؛ و رژیم صهیونیستی نمی‌تواند وطن دومی همراه با آرامش، آسایش و حس تعلق برای ساکنان غزه ایجاد کند.» وی افزود: «اسرائیل در پی تحقق آرزوی دیرینه خود، یعنی پاکسازی قومی از غزه است. آنها با حمایت آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها به آرزوی دیرینه‌شان رسیده و قصد آن دارند تا فلسطینی‌ها را از غزه کوچانده و سرتاسر آن را از یهودیان پُر نمایند. مانند پروژه انتقال ۶۰۰۰۰ فلسطینی به پاراگوئه در اواخر دهه ۱۹۶۰ که همراه با حمایت انگلستان بود، اکنون نیز آنها به فکر انتقال فسطینی‌ها به کنگو هستند. اندیشۀ صهیونیستی به آن قائل است که حتی یک فلسطینی هم نباید در ۱۵۰۰ کیلومتری مرزهای سرزمینشان باشد و هر چه دورتر آنها را انتقال دهند به سود اسرائیل است.»
نظر شما :